Šta je to modularna gradnja i koje su njene prednosti

Kao što je svakom profesionalcu iz građevinske industrije poznato, izgradnja može biti skup i beskrajno dugotrajan poduhvat. Kašnjenja su učestalija od izgradnje na vrijeme, a mogu biti izazvana velikim birokratskim zahtjevima, vremenskim i drugim neočekivanim okolnostima, neadekvatnim planiranjem ili premalim brojem osoblja. Često se dešava da neki projekti zahtijevaju mnogo brži proces izgradnje nego što je to moguće za tradicionalni građevinski projekat. Srećom, postoji rješenje za one koji žele da drastično smanje vrijeme izgradnje, a to je modularna gradnja.

Šta tačno podrazumijeva modularna gradnja?

Prema Institutu za modularne građevine, najvećem trgovačkom udruženju i najvažnijem resursu u industriji, modularna gradnja je proces u kojem se zgrada gradi van lokacije, u kontrolisanim uslovima postrojenja, koristeći iste materijale i projektovanje prema istim kodovima i standardima kao i konvencionalno izgrađeni objekti – ali upola brže.

.

Modularna ugradnja uključuje nekoliko različitih tipova:

• Volumetrijska modularna gradnja je proces u kome se čitave prostorije ili dijelovi prostorija – zajedno sa zidovima, podovima i plafonima grade u fabričkom okruženju, a zatim se transportuju do konačnog mjesta za montažu. Ova vrsta konstrukcije se koristi i za trajne i za modularne projekte koji se mogu izmještati.

• Panelizovana gradnja je proces u kome se unutrašnji i/ili spoljašnji zidni paneli grade u fabričkom okruženju, a zatim se transportuju do i postavljaju na gradilištu. Ostatak zgrade se gradi na licu mjesta.

Koje su prednosti modularne gradnje u poređenju sa tradicionalnim metodama? Da li ona zaista osigurava uštedu? 

Iako modularna konstrukcija umanjuje troškove, to nije njena primarna prednost. Primarna prednost modularne konstrukcije je ušteda vremena i brži povrat ulaganja. Pošto modularna konstrukcija omogućava industrijalizovanu montažu koja se dešava istovremeno sa pripremom lokacije, ukupno vrijeme potrebno za izgradnju strukture može se dramatično smanjiti. Često do trenutka kada je lokacija spremna (izravnavanje temelja, postavljanje vodovoda, izlivanje betona, itd.) fabrički izgrađeni moduli su spremni za postavljanje. Modularno izgrađen hotel, na primjer, može da otvori svoja vrata i počne da ostvaruje prihod 30% -50% ranije nego tradicionalno izgrađen hotel.

Ostale prednosti uključuju veću bezbjednost radnika (svi radnici rade u bezbjednom, kontrolisanom okruženju za razliku od rada na nesigurnim visinama i/ili u manje kontrolisanim okruženjima), poboljšanu produktivnost, povećanu sigurnost rasporeda i poboljšana predvidljivost troškova.

Da li je modularna gradnja održiva?

Modularna gradnja se smatra održivijom opcijom od tradicionalnih metoda izgradnje iz nekoliko razloga:

• Veća fleksibilnost i mogućnost ponovne upotrebe. Modularne zgrade se mogu rastaviti, a moduli izmještati ili renovirati za novu upotrebu, smanjujući potražnju za sirovinama i minimizirajući količinu energije koja se troši da bi se zadovoljile nove potrebe. 

• Manje materijalnog otpada. Kada se gradi u fabrici, otpad se eliminiše recikliranjem materijala, kontrolom zaliha i zaštitom građevinskog materijala. 

• Poboljšan kvalitet vazduha. Pošto je modularna struktura u velikoj mjeri izrađena u fabrički kontrolisanom okruženju korišćenjem suvih materijala, eliminiše se potencijal za zadržavanje visokog nivoa vlage u novoj konstrukciji.

Da li se modularna gradnja može primijeniti na bilo kom tipu zgrade? U kojim slučajevima je zgodno izabrati modularnu gradnju umjesto tradicionalnih metoda?

Bilo koja vrsta zgrade može se graditi modularno, ali da bi se to postiglo, zgrada mora biti isprojektovana kao takva. Modularna konstrukcija se često bira kada je vrijeme od suštinske važnosti ili kada je prostor ograničen. Na primer, u Evropi su urbane parcele često oivičene putevima i drugim zgradama, tako da tradicionalna gradnja (dovođenje materijala i radnika na gradilište tokom dužeg vremenskog perioda) može biti neadekvatno rješenje. Sa modularnom konstrukcijom, potreban je kran i daleko manje osoblja da bi se zgrada podigla, uz to za mnogo kraće vrijeme. Takođe, modularna gradnja smanjuje buku što je još jedna značajna prednost posebno u slučaju skučenih urbanih lokacija.

Da li postoje bezbjednosni zahtjevi ili ograničenja u projektovanju?

Dok tradicionalna gradnja može biti fluidniji proces u kome se promjene uvode čak i nakon što je gradnja počela, što često izaziva kašnjenja, modularna konstrukcija zahtijeva od arhitekata da sarađuju i završe svoj posao unaprijed, bez daljih modifikacija projekta. Tokom ovog procesa se modularna konstrukcija obično oslanja na napredne BIM tehnologije za procjenu energetskih performansi i identifikaciju najisplativijih mjera efikasnosti. Projekat se zatim predaje proizvođaču za industrijalizovanu prefabrikaciju i izgradnju.