Razlika izmedju specifične i zapreminske mase materijala

Sva svojstva građevinskih materijala su u tijesnoj vezi sa njihovom strukturom i sastavom. Struktura materijala može biti konglomeratična, ćelijasta, porozna, vlaknasta, slojevita i rastresita. Nezavisno od strukture materijala, osnovni parametar njegovog stanja predstavljaju specifična masa i zapreminska masa. Specifična masa građevinskog materijala predstavlja težinu apsolutno gustog materijala i najčešće se izražava u kg/m³. Zapreminska masa, sa druge strane, predstavlja težinu materijala sa svim svojim porama i šupljinama, izražava se takođe u kg/m³ i naziva se „gustina“.

Većina materijala, zanemarujući, staklo i čelik, je porozno i njihova specifična masa se razlikuje od zapremiske mase (gustine). Zapreminsku masu materijala je lako izmjeriti, potrebno je samo podijeliti masu uzorka sa njegovom zapreminom. U ovom slučaju je potrebno samo razlikovati zapreminsku masu u suvom i u vlažnom stanju. Međutim ukoliko želimo da izračunamo specifičnu masu potrebno je uložiti dodatan napor. Dva su načina za izračunavanje specifične mase. Jedan način podrazumijeva sušenje uzorka materijala na određenoj temperaturi, izvlačenje vazduha iz pora i ispunjavanje tih pora sa tečnošću. Zapremina iskorišćene tečnosti nam daje zapreminu pora (V_p). Kada zapreminu pora (V_p) oduzmemo od ukupne zapremine (V_u), dobijamo zapreminu bez pora (V). Kada masu osušenog uzorka (m) podijelimo sa zapreminom bez pora, dobijamo specifičnu zapreminu materijala (γ_s).

V = V_u-V_p

γ_s = m/V 

Kod drugog načina uzorak materijala se melje u fini prah, suši na određenoj temperaturi i nakon toga mu se mjeri masa takvog osušenog praha (m_o). Zapremina mu se mjeri tako što se prah ubaci u sud sa tečnošću i mjeri se zapremina istisnute vode koja predstavlja zapreminu materijala (V).  

γ_s = m_o/V 

Poroznost je jedna od najvažnijih strukturnih karakteristika materijala i podrazumijeva prisustvo praznih prostora u okviru čvrste supstance materijala. Prazni prostori mogu biti pore i šupljine. Pore su nevidljivi, mikroskopski prazni otvori dok su šupljine otvori vidljivi golim okom. S obzirom da su gotovo svi građevinski materijali porozni, može se zaključiti da je kod gotovo kod svih njih specifična masa veća od zapreminske mase. Što je materijal porozniji to će ova razlika biti veća.