Da li vam se svidja novo rješenje hotela Vir u Virpazaru

Na nedavno sprovedenoj anketi povodom izdavanja saglasnosti na idejno rješenje rekonstrukcije Hotela Vir na urbanističkoj parceli broj 100, KO Boljevići u Opštini Bar, rezultat na postavljeno pitanje Da li vam se svidja novo rješenje hotela Vir u Virpazaru je 54% za DA i 46% za NE, ukupan broj anketiranih je 105 osoba.

Nadležni organ, tj. minisatrstvo je izdalo saglasnost na rješenje koje se zasniva na urbanističko-tehničkim uslovima gdje  je dozvoljena spratnost 5 (pet) etaža i povećanje bruto građevinske površine do 4 260,90 m² i konzervatorskim uslovima prema smjernicama studije zaštite kulturnih dobara.  Zbog specifične konfiguracije terena na kojoj se nalaze ovi objekti od kojih neki predstavljaju potencijalno nepokretno kulturno dobro, kao i činjenice da se nalaze u obuhvatu zaštićene okoline nepokretnog kulturnog dobra utvrdjenja Besac, svaka gradnja novih objekata bi devalvirala sveukupne vrijednosti postojećih objekata, pa je iz tog razloga u ovoj zoni isključena mogućnost planiranja novih objekata. Kvalitet ovog prostora  je njegova neposredna blizina Skadarskog jezera, objekata kulturne baštine i najatraktivnija smjena pejzaža.

Rezultat ankete na predočeno rješenje pokazuje podvojeno viđenje kvaliteta novog rješenja.

Među anketiranim koji su se izjasnili odogovorom NE su većinski arhitekte koji podrobnije i iskustvenije razumiju prirodu problema. Takođe, ne treba isključiti ni studije i prijedloge koji su izrađivani u prethodnim decenijama da posluže u svrhu valorizacije kulturnog nasljeđa Skadarskog jezera. Zasnovane na autentičnom graditeljskom nasljeđu, strukturama, tipologijama, materijalizaciji, organizaciji pokušavale su stvoriti kontinuitet graditeljstva i spriječiti dalju devastaciju istog. 

Naselje Virpazar je malo mjesto  koje se prvi put pominje 1242. godine u povelji kralja Vladislava. Poziconirano na ušću dviju rijeka, Crmnice i Limljana, iz kojih dalje teče Virištica i uliva se u Skadarsko jezero, Virpazar je krajem 19. vijeka postao mjesto trgovine. Ono što je karakterisalo arhitektonsku strukturu naselja su bile kuće sa podrumom i spratom, gdje se na nižem nivou obavljala trgovina a sprat je služio stanovanju. Pored ovakvih kuća dualne namjene, postojale su bondručare i doganje, drveni objekti namjeneni isključivo trgovini.

Kuće u Virpazaru su stilski mediteransko-orijentalni tip kuća koja ima odlike sojenice zbog neposrednog prisustva jezera i plavljenaja kada je veći vodostaj. Ono što karakteriše ove kuće je da su strme, sa vanjskim stepeništem i masivnim, kamenim stubovima. Trenutno strukturu grada čini oko tridesetak kuća, uglavnom u linearnoj formaciji formirajući ulične frontove, pjacete i šetališta. 

Ono što karakteriše Stari hotel Vir je da je  odražavao i suštinski integrisao konfiguracijski i strukturalno osobine samog naselja - kuće, kako svojom spratnošću, volumetrijom, materijalnošću, organizacijom, nastavljajući se na tradicionalne arhitektonske strukture Skadarskog basena.

Kao smjernice za izgradnju novih objekata koje su izrađivale nadležne institucije insistiralo se da se kao takvi po svom arhitektonskom izrazu uklapaju u postojeći ambijent, tj. izbjegavanje banalnog podražavanja arhitektonskih elemenata i okolnih objekata i da novi objekti prate nasljeđenu morfološku strukturu, spratnosti prizemlje, prizemlje i sprat do prizemlje i dva sprata sa kosim krovnim površinama, poželjno do 22 stepena. Visinu objekta je nužno uskladiti sa opštom slikom naselja i nesmetanim vizurama, a arhitektonski volumeni moraju biti pažljivo projektovani s ciljem postizanja jedne homogene cjeline. 

Kako predloženo rješenje ne odgovara na predložene smjernice i ne poštuje graditeljsko nasljeđe, nije iznenađujuće što su arhitekte mahom glasale za NE.

Savremene potrebe hotelijerstva i turizma, podizanje kvaliteta ponude različitim sadržajima i uslugama, kao i unapređenje postojećih struktura su neizostavni faktor koji utiče na projektovanje i rekonstrukciju postojećih objekata ali uz MNOGO studiozniji i analitičniji pristup koji će se zasnivati na tradicionalnom graditeljstvu i dodatno ga valorizovati a ne potirati.