Nova istraživanja ukazuju na sposobnost biljaka da apsorbuju veće količine ugljendioksida nastalog putem ljudskih aktivnosti

Novoobjavljeno istraživanje u časopisu Science Advances oslikava jednu neočekivano optimističnu sliku za planetu, prouzrokovanu više realističnim ekološkim modelom koji nam sugeriše na mogućnost biljaka da prihvate više atmosferskog CO2, nego što je to prije bilo predviđeno.

Ovo ne znači da bi svjetska vlada trebala da predahne od svoje odgovornosti u brzom smanjivanju emisija ugljen-dioksida. Zasađivanjem drveća i očuvanjem postojeće vegetacije, problem neće magično nestati ali istraživanja ukazuju na različite beneficije ovakve vegetacije.

Naučnici ukazuju na značajnu količinu ugljen-dioksida koje biljke upijaju na godišnjem nivou, time usporavajući štetne posljedice kilmatskih promjena. Međutim, nije poznato u kojoj mjeri će one nastaviti da upijaju CO2 u budućnosti.

Ustanovljeno je da dobro osmišljen klimatski model, kojim su obuhvaćeni uticaji nekih od najznačajnijih fizioloških procesa koji određuju način odvijanja fotosinteze, korišćen za predikcije globalne klime, predviđa jaču i održiviju apsorpciju ugljenjika do kraja 21og vijeka.

Različiti aspekti uzimani su u obzir, kao što su:

• efikasnost kretanja ugljendioksida kroz list
• način prilagođavanja biljaka različitim temperaturama
• najekonomičniji način distribucije nutrijenata u krošnji

Ovo su tri veoma značajna mehanizma koji utiču na sposobnost biljke da upije ugljendioksid ali veoma često su ignorisani u većini globalnih modela.

Fotosinteza je naučni izraz za proces u kojem biljke pretvaraju CO2 u šećer dalje korišćen za njihov rast i metabolizam. Takav proces upijanja ugljenika služi kao prirodni ublaživač klimatskih promjena, smanjivanjem količine ugljenika u atmosferi. Povećana apsorpcija ugljen-dioksida od strane vegetacije jeste primarni uzrok rasta zemljanog bazena ugljenika posljednih decenija.

Međutim, pozitivan uticaj klimatskih promjena na vegetativnu apsopciju ugljenika možda neće trajati zauvijek i već dugo je nepoznat način na koji če biljke reagovati na CO2, temperaturu i promjene padavina koje se značajno razlikuju od onoga šta se izučava danas. Naučnici smatraju da intezivne klimatske promjene u vidu agresivnijih suša i jakih vrućina mogu značajno oslabiti kapacitet bazena kopnenih ekosistema.

U nedavnom istraživanju naučnici su predstavili rezultate njihove studije podešene za postizanje scenarija klime visoke emsiije, kako bi testirali odgovor vegetacijske apsorpcije uljenika na globalne klimatske promjene predviđene za kraj 21og vijeka. Autori su testirali različite verzije modela koji su varirali u kompleksnosti fizioloških procesa biljke. Najjednostavnije verzije ignorisale su tri ključna fiziološka mehanizma u vezi sa fotosintezom dok su najkompleksnije verzije uključivale sva tri mehanizma. Rezultati su bili više nego jasni. Što je model bio kompleksniji sa trenutačnim biljnim fiziološkim razumijevanjem, to je vegetativna apsorpcija ugljenika, na godišnjem nivou, bila veća.

Zbog većine modela kopnene biosfere, korišćenih za pristup globalnom bazenu ugljenika, koje su locirane na dnu ovog raspona kompleksnosti, računajući samo parcijalno ove mehanizme ili ih ignorišući, naučnici ukazuju na mogućnost trenutnog potcjenjivanja uticaja klimatskih promjena na vegetaciju kao i njihovu otpornost na te promjene.